Ev, arsa, arazi sahiplerinin ödemesi gereken vergiler arasında Emlak Vergisi de bulunuyor. Emlak Vergisi’nin 2020 yılına ilişkin birinci taksidi mayısta ödenmişti. 1 Kasım itibarıyla ikinci taksit ödemeleri başlıyor ve kasım ayı sonunda bitiyor. Emlak Vergisi neye göre hesaplanıyor? Ödemeler nereye yapılıyor? Kimler ödüyor, kimler muaf?
Konut, arsa ve işyerini elden çıkarmayanlar ile geçen yıl gayrimenkul alanlar bu yıl vergi ödeyecek. Yani, 2019 yılında mevcut gayrimenkulü olanlar ile 2019’da gayrimenkul satın alanlar 2020 yılının Emlak Vergisi’ni ödüyor. Gayrimenkulün satıldığı yıla ait vergiyi satıcı ödüyor. Alıcının mükellefiyeti, bir sonraki yıl başlıyor. Örneğin bu yıl bir ev alırsanız, 2021’den itibaren vergi ödeyeceksiniz.
Bildirim için süre var mı?
Bu yıl ev satın aldıysanız, tapunuzu aldıktan sonra yapmanız gereken ilk şey, Emlak Vergisi için evin bulunduğu ilçenin belediyesine bildirimde bulunmak. Emlak Vergisi bildirimi yapmak için tapunuzun ve kimliğinizin yanınızda olması gerekiyor. Bu bildirimi yapabilmek için süreniz sınırlı. Satın alma işleminin gerçekleştiği yılın sonuna kadar bildirim yapmalısınız.
Kimler muaf?
Emlak Vergisi’nden ev hanımları, hiç geliri olmayanlar, emekli maaşıyla geçinenler, engelliler, gazi ve şehitlerin dul ve yetimleri muaf. Bu kişiler brüt 200 metrekareyi aşmayan tek konutları için Emlak Vergisi’nden muaflar. Bu haktan yararlanabilmek için 40 bin lirayı aşan gelirin olmaması gerekiyor. Evi dışında gayrimenkulü, örneğin arsası olan da vergi ödüyor.
Borç nasıl öğreniliyor?
Emlak Vergisi borcu olup olmadığını sorgulamak ve teyit etmek isteyenler, bu işlemleri bağlı bulundukları belediyelerden veya e-Devlet aracılığıyla Gelir İdaresi Başkanlığı’nın (GİB) sunduğu İnternet Vergi Dairesi hizmeti işlemlerinden öğrenebiliyor.
Nereye ödeniyor?
Emlak Vergisi taksitleri gayrimenkulün bağlı bulunduğu belediyeye direkt olarak yapılabiliyor. Ayrıca belediyelerin hesabının bulunduğu banka şubelerine de ödeme yapılabilir. Pandemi nedeniyle banka şubelerine gitmek istemeyenler bankaların mobil uygulamalarından da bu işlemi gerçekleştirebilir.
Ödenmezse ne olur?
Gayrimenkulu bulunan ve muafiyet şartlarını taşımayan herkes Emlak Vergisi’ni ödemek zorunda. Emlak Vergisi’nin ilk ve ikinci taksidini mutlaka belirlenen süre içinde ödemek gerekiyor. Gecikme durumunda yüzde 1.6 oranında gecikme faizi uygulanıyor.
Köylerde durum ne?
Büyükşehir yasasıyla mahalleye dönüşen ve tüzel kişiliği kaldırılan köylerde Emlak Vergisi tahsili 2022 yılı sonuna kadar ertelendi. Öte yandan şu anda Meclis Genel Kurulu’na köy veya belde belediyesi iken mahalleye dönüşen ve büyükşehir belediyesi sınırları içinde bulunan yerler için Emlak Vergisi muafiyeti ya da indirimi uygulanması için yasa teklifi sunuldu.
İadesi mümkün mü?
Muaf olduğu halde Emlak Vergisi ödeyenler, yersiz ödemenin iadesi için belediyelere itiraz ederek geriye dönük 5 yıllık Emlak Vergisi’ni isteyebilir. Bunun için belediyenin emlak birimine, ‘Vergi Usul Kanunu Madde 120/2’yi dayanak göstererek ‘düzeltme dilekçesi’ verilmesi yeterli.
Neye göre belirleniyor?
4 yılda bir takdir komisyonlarınca emlak değerleri yeniden belirleniyor. Son olarak 2017’de tespit edilen değerler, 2021 yılına kadar geçerli. 4 yılın ara yıllarında tespit edilen rakama yeniden değerleme oranı eklenerek, mevcut yılın değeri bulunur. Yeniden değerleme oranı bu yıl için yüzde 22.58 olarak tespit edildi. Mükelleflerin 2020 yılı vergi değerleri, bu yıla ait yeniden değerleme oranının yarısı olan (yüzde 22.58/2) yüzde 11.29 artırılmasıyla bulunacak.
Nasıl hesaplanıyor?
Rayiç değere yüzde 11.29 eklenerek ortaya çıkan rakamın gayrimenkulün türüne (mesken, işyeri, arsa, arazi) göre belirlenen oranı hesaplanınca vergi bedeli bulunuyor. Konutların vergi oranı büyükşehir sınırlarında binde 2, büyükşehir olmayan yerlerde ise binde 1 olarak hesaplanıyor. İşyerleri için büyükşehirlerde binde 4, diğer illerde binde 2, arsalar için büyükşehirlerde binde 6, diğer illerde binde 3, araziler için büyükşehirlerde binde 2, diğer illerde binde 1 ekleniyor.
Büyükşehirde yer alan konut için örnek:
Evin emlak vergi değeri: 140 bin lira
Yeniden değerleme oranının yarısı: (yüzde 22.58/2): yüzde 11.29
Meskenin 2019 yılı emlak vergi değeri: 155 bin 806 lira
Verginin tahakkukunda esas alınacak emlak vergi değeri: 156 bin lira
Bu değerin binde 2’si: 312 lira
Taksit tutarı: 156 lira
Kültür payı: 15.6 lira
